- SEBA Class 10 General Science Chapter 5 Assamese Question Answer – মৌলৰ পৰ্যায়ভুক্ত শ্রেণীবিভাজন
- SEBA Class 10 Science Chapter 5 Assamese,
- Class 10 General Science Chapter 5 Question Answer,
- SEBA Class 10 Chapter 5 Notes,
- মৌলৰ পৰ্যায়ভুক্ত শ্রেণীবিভাজন Class 10 Assamese Notes,
- Class 10 Science Chapter 5 Solutions Assamese,
- SEBA Class 10 Science All Question Answer Assamese,
- Class 10 General Science Chapter 5
- Class 10 General Science Chapter 5 Short & Long Question Answer,
বিচাৰি থকা ছাত্ৰ–ছাত্ৰীসকলৰ বাবে এই পৃষ্ঠাটো সম্পূৰ্ণ সহায়ক।
SEBA Class 10 General Science Chapter 8 ( জীৱই কেনেকৈ বংশবিস্তাৰ কৰে ) All Question Answer
প্ৰশ্নাৱলীঃ
1. নিউলেণ্ডছ অষ্টকৰ স্তম্ভবোৰত ড’বাৰেইনাৰৰ ট্ৰায়াড আছিলনে? তুলনা কৰা আৰু বিচাৰি উলিওৱা।
উত্তৰঃ হʼয়, নিউলেণ্ডছৰ অষ্টকৰ স্তম্ভবোৰত ড’বাৰেইনাৰৰ ট্ৰায়াড উপস্থিত আছিল।
উদাহৰণস্বৰূপ
Li, Na আৰু K মৌল তিনিটা নিউলেণ্ডছৰ অষ্টকৰ দ্বিতীয় স্তম্ভত পৰে। নিউলেণ্ডছৰ অষ্টক নিয়ম অনুসৰি এই তিনিটা মৌলৰ ধৰ্মত মিল দেখা যায়।
আনহাতে
Li, Na আৰু K মৌল তিনিটাই ড’বাৰেইনাৰৰ ট্ৰায়াড–ৰ অন্তৰ্গত, আৰু ইহঁতৰ গুণধৰ্ম সমান ধরনের।
সেয়ে,
নিউলেণ্ডছৰ অষ্টকৰ স্তম্ভত ড’বাৰেইনাৰৰ ট্ৰায়াড উপস্থিত আছিল বুলি নিশ্চিতভাৱে ক’ব পাৰি।
2. ড’বাৰেইনাৰৰ শ্ৰেণীবিভাজনৰ সীমাবদ্ধতাবোৰ কি কি আছিল ?
উত্তৰঃ ড’বাৰেইনাৰৰ শ্ৰেণীবিভাজনৰ প্ৰধান সীমাবদ্ধতাবোৰ হ’ল
(i) ড’বাৰেইনাৰে খুব কম সংখ্যক মৌলকেই ট্ৰায়াডত অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব পাৰিছিল। মাত্ৰ তিনিটা ট্ৰায়াড হে প্ৰস্তুত কৰিব পাৰিছিল, বাকী বহু মৌলকে ট্ৰায়াডত মিলাই পোৱা নাছিল।
(ii) মৌলবোৰৰ পাৰমাণৱিক ভৰ আৰু ৰাসায়নিক ধৰ্ম–ৰ মাজত কোনো স্থায়ী বা পরিষ্কার সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিব নোৱাৰিলে।
(iii) নতুন আবিষ্কৃত বহু মৌলক ড’বাৰেইনাৰৰ ট্ৰায়াড নিয়মত সামাৱেশ কৰিব নোৱাৰা হৈছিল।
(iv) কিছু ট্ৰায়াডত মধ্যম মৌলৰ পাৰমাণৱিক ভৰ ঠিক মধ্যম মান নহয় – নিয়মটো সকলোত প্ৰযোজ্য নহ’ল।
3. নিউলেণ্ডছৰ অষ্টক সূত্ৰৰ সীমাবদ্ধতাবোৰ কি কি আছিল?
উত্তৰঃ নিউলেণ্ডছৰ অষ্টক সূত্ৰত বহুবিধ সীমাবদ্ধতা আছিল। সিহঁতৰ ভিতৰত উল্লেখযোগ্যবোৰ
(i) নিউলেণ্ডছৰ অষ্টক সূত্ৰ কেলছিয়াম (Ca) পৰ্যন্তহে মানি চলে। কেলছিয়ামৰ পাছত অষ্টম মৌলবোৰৰ ধৰ্ম প্ৰথম মৌলৰ সৈতে মিল নোহোৱা দেখা যায়।
(ii) নিউলেণ্ডসে কেৱল ৫৬ টা মৌলহে জানিছিল আৰু তাৰ পাছত নতুন মৌল নোহ পাব বুলি অনুমান কৰিছিল। কিন্তু পিছত বহু নতুন মৌল আবিষ্কাৰ হোৱাত সেইবোৰৰ ধৰ্মবোৰ অষ্টক সূত্ৰৰ সৈতে খাপ খোৱা নাছিল।
(iii) নিউলেণ্ডছে কিছু ঠাইত একেটা স্থানত দুটা মৌল স্থান দি ভুল কৰিছে, আৰু কিছুমান মৌলৰ ধৰ্মত মিল নাথাকিলেও একে স্তম্ভতে স্থান দিছিল।
(iv) অষ্টক সূত্ৰটো প্ৰধানকৈ পাতল মৌলবোৰৰ বাবে প্ৰযোজ্য। ভাৰী মৌলবোৰৰ ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ নিয়ম কার্যকর নহয়।
প্ৰশ্নাৱলীঃ
১. মেন্ডেলিভৰ পৰ্যায়ভূত তালিকাখন ব্যৱহাৰ কৰি তলত দিয়া মৌলকেইটাৰ অক্সাইডৰ সংকেত নিৰ্ণয় কৰা
K, C, Al, Si, Ba
উত্তৰঃ
তলত প্রত্যেকটা মৌলৰ গোট, যোজ্যতা আৰু গঠন হোৱা অক্সাইডৰ সংকেত দিয়া হ’ল
(i) Potassium (K)
গোট : I (১) গোট
যোজ্যতা : ১
গঠন কৰা অক্সাইড : K₂O
(ii) Carbon (C)
গোট : IV (৪) গোট
যোজ্যতা : ৪
গঠন কৰা অক্সাইড : CO₂
(iii) Aluminium (Al)
গোট : III (৩) গোট
যোজ্যতা : ৩
গঠন কৰা অক্সাইড : Al₂O₃
(iv) Silicon (Si)
গোট : IV (৪) গোট
যোজ্যতা : ৪
গঠন কৰা অক্সাইড : Si₂O₄ বা SiO₂
(v) Barium (Ba)
গোট : II (২) গোট
যোজ্যতা : ২
গঠন কৰা অক্সাইড : BaO
২. গেলিয়ামৰ ওপৰিও আন কোনেকেইটা মৌল বা মৌলকেইটা আবিষ্কাৰ হোৱাৰ পূৰ্বেই মেন্ডেলিভ তেয়ৰ তালিকাত ঠাই ৰাখি দিছিল? (যিকোনা দুটা)
উত্তৰঃ
মেন্ডেলিভে তেওঁৰ পৰ্যায়ভূত তালিকাত গেলিয়ামৰ (Ga) ওপৰিও খালী স্থান ৰাখি যি দুটা মৌলৰ ভবিষ্যদ্বাণী কৰিছিল, সিহঁত হ’ল
স্কেণ্ডিয়াম (Sc)
জাৰ্মেনিয়াম (Ge)
এই দুটা মৌল পিছত আবিষ্কৃত হয় আৰু মেন্ডেলিভৰ ভবিষ্যদ্বাণী একেবাৰে সঠিক প্ৰমাণিত হয়।
৩. মেন্ডেলিভে তেওঁৰ পৰ্যায়ভূত তালিকাখন যুগুতাওঁতে মানি চলা নীতিবোৰ কি কি?
উত্তৰঃ
মেন্ডেলিভে তেওঁৰ পৰ্যায়ভূত তালিকাখন প্ৰস্তুত কৰোঁতে তলত দিয়া নীতিবোৰ মানি চলিছিল
(i) মৌলবোৰক তেওঁলোকৰ পৰমাণৱিক ভৰৰ বৃদ্ধিৰ ক্ৰম অনুসৰি সাজিব লাগিব।
(ii) যিবোৰ মৌলৰ ৰাসায়নিক ধৰ্ম একেধৰণৰ, সিহঁতক একেটা গোট/বৰ্গত ৰখা লাগিব।
৪. সম্ভ্ৰান্ত গেছবোৰক এটা সুকীয়া বৰ্গত কিয় স্থান দিয়া হৈছে?
উত্তৰঃ
সম্ভ্ৰান্ত গেছবোৰৰ বাহিৰতম কক্ষ (valence shell)-ত সাধাৰণতে ৮ টা ইলেকট্ৰ’ন থাকে (He-ত ২ টা)।
ইয়াৰ ফলত
ইহঁত অতি স্থিৰ আৰু নিষ্ক্ৰিয় (inert)
আন কোনো মৌলৰ সৈতে সহজে সংযোজিত নহয়
ৰাসায়নিক কাৰ্যক্ষমতা অত্যন্ত কম
এই কাৰণেই সম্ভ্ৰান্ত গেছবোৰক এটা সুকীয়া বৰ্গ (Group 18)-ত স্থান দিয়া হৈছে।
প্ৰশ্নাৱলীঃ
1. আধুনিক পৰ্য্যাবৃত্ত তালিকাই মেণ্ডেলিভৰ পৰ্য্যাবৃত্ত তালিকাত থকা আঁসোৱাহবোৰ কি দৰে দূৰ কৰিছিল?
উত্তৰঃ
আধুনিক পৰ্যায়ভূত সূত্ৰ অনুসৰি
“মৌলবোৰৰ ধৰ্ম সিহঁতৰ পাৰমাণৱিক সংখ্যাৰ (Atomic Number) মতে সলনি হয়।”
এই সূত্ৰই পৰমাণৱিক ভৰ-আধাৰিত মেণ্ডেলিভৰ তালিকাত থকা বহু আঁচোৱাঁহ (limitations) সমাধান কৰিছে। তলত মুখ্য সংশোধনসমূহ দিয়া হ’লঃ
(i) সমস্থানিক (Isotopes) সমস্যাৰ সমাধান
মেণ্ডেলিভৰ তালিকাত সমস্থানিকবোৰক সজোৱা কঠিন আছিল, কাৰণ
সিহঁতৰ পাৰমাণৱিক ভৰ ভিন্ন, কিন্তু পাৰমাণৱিক সংখ্যা সমান।
আধুনিক তালিকাত মৌলবোৰ পাৰমাণৱিক সংখ্যা অনুযায়ী সাজি দিয়া হোৱাত
সমস্থানিকবোৰক একেটা স্থান দিয়া যায় (যেনেঃ Cl–35 আৰু Cl–37)।
ইয়া একে ৰাসায়নিক ধৰ্মযুক্ত সমস্থানিকৰ সঠিক স্থান নিৰ্ধাৰণ কৰে।
(ii) একে যোজক ইলেকট্ৰ’ন (valence electron) থকা মৌলবোৰক একেটা গোটত ৰখা
আধুনিক তালিকাত গোটবোৰ (Groups) ইলেকট্ৰ’নৰ বিন্যাস (electronic configuration) অনুযায়ী।
ফলত
একে সংখ্যাৰ যোজক ইলেকট্ৰ’ন থকা মৌলবোৰ একেটা বৰ্গত যায়,
মৌলবোৰৰ ধৰ্ম অনুসৰি সঠিক শ্ৰেণীবিভাজন হয়।
(iii) ক’বাল্ট (Co) আৰু নিকেল (Ni)-ৰ ভুল স্থানৰ সংশোধন
মেণ্ডেলিভৰ মতে
Co (ভৰ = 58.9)
Ni (ভৰ = 58.7)
অৰ্থাৎ নিকেলৰ ভৰ ক’বাল্টতকৈ অলপ কম, কিন্তু তেও মেণ্ডেলিভে নিকেলক পিছত ৰাখিব লাগিছিল ৰাসায়নিক ধৰ্ম নোহোৱা মিলৰ বাবে।
আধুনিক তালিকাত
Co ৰ পাৰমাণৱিক সংখ্যা = 27
Ni ৰ পাৰমাণৱিক সংখ্যা = 28
সেইহেতু নিকেল ক’বাল্টৰ পিছত ঠিকঠাকভাৱে যায়।
ইয়ে মেণ্ডেলিভৰ “ভৰ-আধাৰিত” ভুলটো সম্পূর্ণ সংশোধন কৰিলে।
2. মেগনেছিয়ামৰ দৰে ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া দেখুৱাব বুলি ভবা দুটা মৌলৰ নাম লিখা। তোমাৰ এই বাচনিৰ ভিত্তি কি?
উত্তৰঃ
মেগনেছিয়াম (Mg)-ৰ দৰে ৰাসায়নিক প্ৰতিক্ৰিয়া দেখুৱাব বুলি ভবা দুটা মৌল হ’ল
বেৰেলিয়াম (Be) আৰু কেলছিয়াম (Ca)।
বাচনিৰ ভিত্তিঃ
Be, Mg আৰু Ca-এই তিনিও
পৰ্যায়ভূত তালিকাৰ ২য় বৰ্গত (Group 2) থাকে,
আৰু ইহঁতৰ যোজক ইলেকট্ৰ’ন সংখ্যা ২ টা,
সেইহেতু তিনিও একেধৰণৰ ৰাসায়নিক ধৰ্ম দেখুৱায়।
3. নাম লিখা
(a) বহিৰতম কক্ষত এটাকৈ ইলেকট্ৰ’ন থকা তিনিটা মৌল
উত্তৰঃ লিথিয়াম (Li), সোডিয়াম (Na), পটাছিয়াম (K)।
(b) বহিৰতম কক্ষত দুটাকৈ ইলেকট্ৰ’ন থকা দুটা মৌল
উত্তৰঃ মেগনেছিয়াম (Mg), কেলছিয়াম (Ca)।
(c) পৰিপূৰ্ণ বহিৰতম কক্ষ (Octet পূৰ্ণ) থকা তিনিটা মৌল
উত্তৰঃ হিলিয়াম (He), নিয়ন (Ne), আৰ্গন (Ar)।
4. (a) লিথিয়াম, ছডিয়াম, পটেছিয়াম এই আটাইকেইটা ধাতু। ইহঁতে পানীৰ সৈতে বিক্ৰিয়া কৰি হাইড্ৰ’জেন গেছ মুক্ত কৰে। এই মৌলকেইটাৰ পৰমাণুৰ কিবা সাদৃশ্য আছেনে?
উত্তৰঃ
হয়, আছে।
এই তিনিটা মৌলৰ পৰমাণুত একেটা গুৰুত্বপূর্ণ সাদৃশ্য দেখা যায়
ইহঁতৰ সকলোতকৈ বহিৰৰ কক্ষত (valence shell) ১ টা ইলেকট্ৰ’ন থাকে।
সেয়েহে ইহঁতে একেধৰণৰ বিক্ৰিয়া দেখুৱায়।
ইলেকট্ৰ’নিক বিন্যাসঃ
Li = 2,1
Na = 2,8,1
K = 2,8,8,1
সেয়েহে ইহঁতৰ যোজক ইলেকট্ৰ’ন সংখ্যা ১, আৰু ইয়াৰ ফলত ৰাসায়নিক ধৰ্মো যথেষ্ট মিল থাকে।
4. (b) হিলিয়াম নিষ্ক্ৰিয় গেছ আৰু নিয়নো নিষ্ক্ৰিয় গেছ। ইহঁতৰ পৰমাণুবোৰৰ মাজত কি মিল দেখা যায়?
উত্তৰঃ He আৰু Ne দুয়োটা মৌলৰ মাজত সাদৃশ্য হ’ল
উভয়ৰেই বহিৰতম কক্ষ সম্পূৰ্ণ (fully filled).
He-ৰ বহিৰতম কক্ষত ইলেকট্ৰ’ন = 2
Ne-ৰ বহিৰতম কক্ষত ইলেকট্ৰ’ন = 8
এই সম্পূৰ্ণ ইলেকট্ৰনিক বিন্যাসৰ বাবে ইহঁতে অতি স্থিৰ আৰু ৰাসায়নিকভাৱে নিষ্ক্ৰিয় (inert)।
5. আধুনিক পৰ্য্যাবৃত্ত তালিকাৰ প্ৰথম দশটামৌলৰ ভিতৰত কোনকেইটা ধাতু?
উত্তৰঃ
আধুনিক পৰ্য্যাবৃত্ত তালিকাৰ প্ৰথম দশটামৌলৰ ভিতৰত ধাতু দুটা হ’ল
লিথিয়াম (Li)
বেৰেলিয়াম (Be)
এই দুয়োটা মৌল পৰ্য্যাবৃত্ত তালিকাৰ প্ৰথম দুটা বৰ্গত থকাৰ বাবে ধাতুৰ দৰে আচৰণ কৰে।
6. পৰ্য্যাবৃত্ত তালিকাত স্থান বিবেচনা কৰি তলত দিয়া মৌলবোৰৰ ভিতৰত কোনটো আটাইতকৈ বেছি ধাতৱধৰ্মী?
Ga, Ge, As, Se, Be
উত্তৰঃ
Be (বেৰেলিয়াম) আটাইতকৈ বেছি ধাতৱধৰ্মী।
কাৰণঃ
ধাতৱধৰ্ম তীব্র হয়
বাওঁফাললৈ, আৰু
তললৈ
উল্লেখিত পাঁচটামৌলৰ ভিতৰত Be একেবাৰে পৰ্য্যাবৃত্ত তালিকাৰ বাওঁফালে অৱস্থিত,
সেয়ে ইহঁতৰ ভিতৰত সৰ্বাধিক ধাতৱৰ গুণযুক্ত।
অনুশীলনীঃ
1. পৰ্যায়ৰ তালিকাৰ পৰ্যায়বোৰ বাউঁফালৰ পৰা সোঁফাললৈ যোৱা সময়ত পৰিৱর্তনৰ প্ৰকৃতিৰ ওপৰত আগবঢ়োৱা তলৰ কোনটো উক্তি সঠিক নহয়?
(a) মৌলবোৰ কম ধাতৱধৰ্মী হৈ পৰে।
(b) যোজক ইলেকট্ৰোন সংখ্যা বাঢ়ে।
(c) পৰমাণুবোৰৰ সিংহভাগ যোজক ইলেকট্ৰোন অধিক সহজে হেৰায়।
(d) অক্সাইডবোৰ বেছি আম্লিক হৈ পৰে।
উত্তৰঃ (c) পৰমাণুবোৰৰ সিংহভাগ যোজক ইলেকট্ৰোন অধিক সহজে হেৰায়।
2. মৌল X এ XCl₂ সংকেতৰ ক্লোৰাইড গঠন কৰে। ই এটা দ্বিযোজী মৌল। তলৰ কোনটোতে X মৌলক শতভাগ সম্ভাৱনাৰে পাওঁতে?
(a) Na
(b) Mg
(c) Al
(d) Si
উত্তৰঃ (b) Mg
3. কোনটো মৌল আছে
(a) ইলেকট্ৰনপূর্ণ দুটা কক্ষ?
উত্তৰঃ Ne → 2, 8
(b) 2, 8, 2 ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাস?
উত্তৰঃ Mg
(c) যোজক ক্ষমতা তিনিটা ইলেকট্ৰোন লৈকে পূৰ্ণ তিনিটা কক্ষ?
উত্তৰঃ Si → 2, 8, 4
(d) যোজক ক্ষমতা তিনিটা ইলেকট্ৰোনলৈকে মুঠ দুটা কক্ষ?
উত্তৰঃ B → 2, 3
(e) দ্বিতীয় কক্ষত প্ৰথম কক্ষৰ দুগুণ ইলেকট্ৰোন?
উত্তৰঃ C → 2, 4
4. (a) পৰ্যায়ৰ তালিকাত বৰ্গৰ সোঁফালে এটা সুঁহ সিঁচা থাকা মৌলবোৰৰ কি কি সাধাৰণ ধৰ্ম আছে?
উত্তৰঃ পৰ্যায়ৰ তালিকাত বৰ্গৰ সোঁফালে স্থান হল ২য় পৰ্যায়ের ১৩ বৰ্গ।
ইয়াৰ যোজক ৩। গোটেই দৰে যোজক ইলেকট্ৰোনৰ লগত সম্পৰ্কিত সাধাৰণ ধৰ্ম থাকে।
4. (b) পৰ্যায়ৰ তালিকাৰ কুঠাৰিৰ সোঁফালে এটা সুঁহ থাকা মৌলবোৰৰ সাধাৰণ ধৰ্ম কি?
উত্তৰঃ কুঠাৰিৰ সোঁফালে ১৭ বৰ্গ।
ইয়াৰ ১৭ বৰ্গৰ মৌলসমূহ এলেন–গ্যাস পৰিয়াল (Halogen family)।
ইহঁতক যোজক সংখ্যা –1 থাকে, আৰু ধাতুৰ সৈতে বিক্ৰিয়া কৰি লৱণ গঠন কৰে।
5. এটা পৰমাণুৰ ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাস যদিহে হয় 2, 8, 7
(a) এই মৌলটোৰ পাৰমাণৱিক সংখ্যা কি?
উত্তৰঃ 17
(b) তলৰ কোন মৌলটোৰ সৈতে ইয়াৰ ৰাসায়নিক সদৃশ্য থাকিব?
(বিকল্প: N(7), F(9), P(15), Ar(18))
উত্তৰঃ F(9)
6. পৰ্যায়ৰ তালিকাত তিনিটো মৌল A, B আৰু C ৰ স্থানসমূহ তলত দিয়া
16 বৰ্গ 17 বৰ্গ
(a) মৌল A ধাতুনে অধাতু?
উত্তৰঃ A অধাতু (17 বৰ্গ)
(b) C মৌলটো A তকৈ বেছি সক্রিয়নে কম সক্রিয়?
উত্তৰঃ C মৌলটো কম সক্রিয়।
(c) C মৌলটো আক্ৰান্ত B তকৈ ডাঙৰনে সৰু?
উত্তৰঃ সৰু।
(d) মৌল A এ কেনেধৰণৰ আয়ন, কেটায়ন বা এনায়ন গঠন কৰিব?
উত্তৰঃ A এ –1 যোজক।
ইয়াৰ বহিৰতম কক্ষতে ইলেকট্ৰোন গ্ৰহণ কৰি এনায়ন গঠন কৰে।
7. নাইট্ৰ’জেন (7) আৰু ফছফৰাছ (15) পৰ্যায়ৰ তালিকাৰ বৰ্গ 15 ত আছে। ইহঁতৰ ইলেকট্ৰোনীয় বিন্যাস লিখা। কোনটোৰ বিদ্যুত–ঋণাত্মকতা বেছি?
উত্তৰঃ
N = 2, 5
P = 2, 8, 5
বিদ্যুতঋণাত্মকতা সৰ্বাধিক N ত।
8. পৰমাণুৰ ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাস আধুনিক পৰ্যায় তালিকাত স্থান নিৰ্ধাৰণত কেনেকৈ সহায় কৰে?
উত্তৰঃ
মৌলৰ বৰ্গ, পৰ্যায়, আৰু যোজক ইলেকট্ৰোনৰ সংখ্যা সোজাকৈ ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাসৰে বুজি পাই।
বহিৰতম কক্ষৰ ইলেকট্ৰোন সংখ্যা = বৰ্গ
কক্ষৰ সংখ্যা = পৰ্যায়
9. আধুনিক পৰ্যাবৃত্ত তালিকাত কেলছিয়াম (পাৰমাণৱিক সংখ্যা 20) 12, 19, 21 আৰু 38 পাৰমাণৱিক সংখ্যা বিশিষ্ট মৌলকেইটাৰ দ্বাৰা পৰিবেষ্টিত হৈ আছে। এইকেইটাৰ কাৰ কাৰ ভৌতিক আৰু ৰাসায়নিক ধৰ্মসমূহ কেলছিয়ামৰ সৈতে মিলে?
উত্তৰঃ কেলছিয়াম (Ca) ৰ পাৰমাণৱিক সংখ্যা = 20
ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাস = 2, 8, 8, 2
গতিকে ইয়াৰ যোজক ইলেকট্ৰনৰ সংখ্যা = 2,
অর্থাৎ যোজ্যতা = 2।
সেয়ে উল্লেখিত মৌলসমূহৰ মধ্যত যি মৌলৰ বহিৰতম কক্ষত ২ টা ইলেকট্ৰন থাকে, সিহঁতৰ রাসায়নিক আৰু ভৌতিক ধৰ্মসমূহ Ca ৰ সৈতে মিলিব।
পাৰমাণৱিক সংখ্যা 12 → Mg
ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাস = 2, 8, 2
যোজক ইলেকট্ৰন = 2 ✔
পাৰমাণৱিক সংখ্যা 19 → K
ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাস = 2, 8, 8, 1
যোজক ইলেকট্ৰন = 1 ✘
পাৰমাণৱিক সংখ্যা 21 → Sc
ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাস = 2, 8, 8, 3
যোজক ইলেকট্ৰন = 3 ✘
পাৰমাণৱিক সংখ্যা 38 → Sr
ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাস = 2, 8, 18, 8, 2
যোজক ইলেকট্ৰন = 2 ✔
অতএব, Ca ৰ লগত ভৌতিক আৰু ৰাসায়নিক ধৰ্মসমূহ মিল থাকে
পাৰমাণৱিক সংখ্যা 12 (Mg)
পাৰমাণৱিক সংখ্যা 38 (Sr)
10. মেণ্ডেলিভৰ পৰ্যাবৃত্ত তালিকা আৰু আধুনিক পৰ্যাবৃত্ত তালিকাৰ মৌলৰ শ্ৰেণীবিভাজনৰ তুলনা কৰক।
উত্তৰঃ
| মেণ্ডেলিভৰ পৰ্যাবৃত্ত তালিকা | আধুনিক পৰ্যাবৃত্ত তালিকা |
|---|---|
| (1) মেণ্ডেলিভৰ তালিকা পাৰমাণৱিক ভৰৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি সাজা। | (1) আধুনিক পৰ্যাবৃত্ত তালিকা পাৰমাণৱিক সংখ্যাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি সাজা। |
| (2) সংক্ৰমণশীল মৌল পৃথক কৰা হোৱা নাছিল। | (2) সংক্ৰমণশীল মৌলক পৃথক শ্ৰেণী (d-block) হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। |
| (3) মেণ্ডেলিভৰ তালিকাই মৌলৰ ধৰ্মৰ পুনৰাবৃত্তিৰ স্পষ্ট বুজা নিদিয়ে। | (3) ইলেকট্ৰনীয় বিন্যাসৰ আধাৰত মৌলৰ ধৰ্মৰ পুনৰাবৃত্তিৰ স্পষ্ট ব্যাখ্যা দিছে। |
| (4) মেণ্ডেলিভৰ তালিকাত ৮ টা বৰ্গ আৰু ৬ টা পৰ্যায় থাকে। | (4) আধুনিক তালিকাত ১৮ টা বৰ্গ আৰু ৭ টা পৰ্যায় আছে। |
| (5) সমস্থানিক (Isotopes) ৰ স্থান নিৰ্ধাৰণত সমস্যা আছিল। | (5) সমস্থানিকবোৰক একেটা স্থানত ৰখা হয় কিয়নো পাৰমাণৱিক সংখ্যা একে। |
| (6) কিছুমান মৌলৰ স্থান ভৰ সংখ্যাৰ লগত মিল নাখাইছিল (যেনে Co, Ni)। | (6) আধুনিক তালিকাত Co (27) আৰু Ni (28) ৰ স্থান সঠিকভাৱে ঠিক কৰা হৈছে। |
দ্ৰষ্টব্য :
এই পৃষ্ঠাত কেৱল প্রয়োজনীয় Q&A সমূহ Free দিয়া হৈছে।
অতি প্রয়োজনীয় Long Answer, MCQ Pack, HOTS, Model Paper, Expected Questions, আৰু Exam-oriented Explanation এইবিলাকক Premium PDF ত সন্নিৱিষ্ট কৰা হৈছে।